mánudagur, 1. júní 2009

Rómeo og júlía - Uppsetningardagbók

Dagur 17

Las textann í gær til þess að undirbúa æfingu. Verkið er of langt.

Ég bara skil ekki hvað Shakespeare er að gera með sumt þarna.

Til hvers er til dæmis allur 5 þátturinn þar sem Júlía er hvort sem er komin í dá og samkvæmt prólógnum vitum við að þau deyja. Hvernig stendur á því að Shakespeare skrifar inn fleiri fleiri blaðsíður af einhversskonar plotti sem í raun stoppar aktíónið?

Eftir dauða Mercutíó breytist leikritið úr léttu ástarverki yfir í harmleik. Og það er tilturulega vel gert. Og svo renna bara öll vötn til Arnarfjarðar, nema 5 þátturinn,hann rennur upp í móti.

Þannig ég bara skar hann.

Ef ég þarf að vinna eftir þessum texta eins og hann er þá ætla ég hið minnsta að segja þessa sögu þannig fútt sé í.

Ég var svo upprifinn eftir niðurskurðinn að ég leitaði upp stúlkuna síðan í gærkveldi. Fann hana - og kærastann hennar.

Horfði á sleepless in Seattle á hótelherberginu.

Ást er annaðhvort blekking, fólska, uppspuni, glópasýn eða misskilningur, nema þá væri að hún sé allt ofangreint.

Það er erfitt að setja upp verk fullu af tilfinningu sem farin er yfir síðasta söludag.

sunnudagur, 31. maí 2009

Dagur 15 og 16

Ég var ekki með æfingar í dag og í gær.

Leyfa hlutunum að sjatna áður en ég held áfram með uppsetninguna.

Það virðist sem ég hafi skrifað email og sent út þegar ég kem heim á hótelherbergið.

Þar fór ég ef til vill full bókstaflega í gegnum þau vandamál sem ég sá í sambandi við uppsetninguna.

Og varð kannski full bókstaflegur þegar ég lýsti fyrir þeim hvað ég sá fyrir mér þegar kom að kynlífinu í verkinu.

En það er búið að leysa málið.

Við vinnum eftir textanum.

Enda er ekki hægt að troða frumleika ofan í fólk, það verður að finna hann innra með sér.

Rómeo og júlía - Uppsetningardagbók

Dagur 14

Það er ekki tekið vel í hugmyndina mína hér að ofan í leikhúsinu.

Þau eru svo smá í hugsun. Svo lokuð.

Ég hafði kallað alla leikarana saman til þess að segja þeim frá breytingunum, safnað saman myndbrotum til þess að nota sem referance (apocolypse now, Platoon, one flew over the coocoos nest, Titanic) en þau bara lokuðu eyrunum fyrir þessu og vildu halda sínu striki.

Ég hef aldrei lent í öðru eins.

mér finnst ég ekki vera metinn af verðelikum.

Fór á barinn.

Einn.

Stúlkan úr partínu sat við borð út í horni.

Ég veit að ég fór til hennar...Ég veit að ég talað við hana...mig minnir að ég hafi verið fyndinn..framan af...mig minnir að ég hafi reynt að segja henni frá hugmyndunum mínum...ég held að ég hafi sofnað einhversstaðar á leiðinni...ég vaknaði á hótelinu...

Hún var með falleg augu

Rómeo og júlía - Uppsetningardagbók

Dagur 13

Ég er þunglyndur.

Rómeó og júlía er yfirborðskenndur farsaleikur með banal ástarsenum. Það er ekki nokkur leið að gera þetta trúverðugt.

Ég er komin á fremsta hluninn með að skila aftur búningunum sem ég lét panta frá Veróna og vinna með verkið modern. Finna eitthvað trúverðugra að segja.

Leikhús er svo uppgerðarlegt, það er ekki ekta. Sérstaklega ekki svona gömul leikrit. Sérstaklega ekki á sviði. Ég er bara að vona að ég fái einhvertímann break í kvikmyndabransanum, myndir eru að minnsta kosti ekta!

Kannski á ég bara að sleppa fóstrunni og ástarsenunum, setja inn smá fútt í bardagaatriðin, vinna með rasisma og fordóma, með brotna samfélagsmyndir.

Gera verk um 2 fjölskyldur af sitt hvorum ættbálknum en af sama landinu. Og af einhverjum ástæðum þá hefur hatur ríkt í gegnum aldirnar, en enginn veit af hverju. Og svo hefur nýlega brotist út stríð sem getur bara endað í hörmungum.

En í svona stríði er auðvtað ekkert hægt að vera að leika einhverjar svalasenur, það auðvitað bara gengur ekki, en kannski er hægt að vinna með það innan þessa konsepts.

Þau búa sitt hvoru megin við brúna og geta ekki hist. En brúin er vöktuð af leyniskyttunni Tybalt.

Romeó og júlía senda ljósmerki sín á milli, leynileg skilaboð og ákveða að lokum að deyja til þess að koma á friði og frelsi í landinu. Þau hafa samband við CNN og fyrir framan myndavélarnar hlaupa þau af stað yfir brúnna. Þau eru auðvitað umsvifalaust skotin í tætlur. En þau ná saman áður en þeim blæðir út og þau deyja kvalarfullum dauða í faðmlögum á skjánum.

Þá myndi prinsinn í lokin verið með bláan hjálm, sameinuðu þjóðirnar koma til þess að bjarga málunum eftir að fréttin fór í loftið.

Svona gæti mér tekist að gera þetta verk pólitískt, spennandi, lifandi og ég slepp við slepjulega ástarsögu.

Humm...

Ég heiti Þorleifur og ég er snillingur!

Rómeo og júlía - Uppsetningardagbók

Dagur 12

Eins og áður kom fram...

Ég er með uppstökka austur evrópska Júlíu og Gyðing sem Rómeó!

Sumir myndu auðvitað reyna að halda því fram að þetta biði upp á nýja og ferska nálgun, en þá langar mig að benda viðkomandi á það að þetta er bara Rómeó og júlía, það er ekki eins og ég sé með meistarastykki í höndunum.

Ekki misskilja mig, Shakespeare er fínn til síns brúks, en ástarsögur voru kannski ekki hans sterkasta hlið.

Ef þetta væri til dæmis Ibsen, td. Brúðuheimilið, þá hefði ég nóg af hlustum sem ég gæti sett inn sem mögulega túlkun. Nóra, austur evrópskur innflytjandi, býr með manninum sínum, gyðingi, sem skilur ekki orð af því sem hún segir (enda fengin úr bæklingi). Þannig hann virðir hana bara að vettugi. Þetta fyrirkomulag hentar öllum ágætlega þangað til hún fer að skipa sér af fjármálum fjölskyldunnar með ófyrirséðum afleiðingum!

Eða ef við viljum vera smámunasöm og halda okkur við Shakespeare hvernig væri þá að hugsa sér Gyðing sem Othello og A Evrópumærina sem Destimonu? Othello slapp frá Þýskalandi Nasismans og faldi sig í litlu þorpi í Ungverjalandi þar sem fjölskylda nokur skýtur yfir hann skjólhúsi.

Í þakkarskini tekur hann upp skyldur fyrir fjölskylduna enda rennir hann hýru auga til dótturinnar á bænum. En Nasistarnir eru á eftir honum og hafa komið fyrir njósnara innan fjölskyldunnar sem á að sanna að hann sé Gyðingur. Í kjölfarið hefst æsispenandi eltingaleikur þar sem hatur, græðgi og fíflskapur ástarinnar ræður ríkjum.

(copyright - Arnarsson enterprieses)

Allt spennandi hugmyndir, en ég er fastur með Rómeó og júlíu!

laugardagur, 30. maí 2009

Rómeo og júlía - Uppsetningardagbók

Dagur 11

Rómeóinn sem mér var úthlutað í þessu leikhúsi hérna er ekki eftirfarandi:

Hávaxinn
Heillandi
Skemmtilegur
Ljóshærður
Stóreygður

En hann er hinsvegar:

Smávaxinn
Þybbinn
Íhugull
múshærður og síðast en ekki síst...

Hann er af gyðingaættum

Ég get ekki skrifað meira í bili!

sunnudagur, 24. maí 2009

Rómeo og júlía - Uppsetningardagbók

Dagur 10

Ég ákvað að taka pressuna af leikurunum í dag. Fannst þurfa að létta andrúmsloftið. Ég minnti þau því á það að Rómeó og júlía væri það verk sem oftast hefur veirð sett upp. Sem svo aftur þýðir að það þarf ekkert að vera að rembast þetta, það er engin möguleiki að gera neitt nýtt eða upprunalegt.

Ég á við, það er búið að gera allt sem hægt er við þetta verk og því skiptir ekki máli hvað þau gera, það er búið að gera það áður – og líklega betur.

Allir helstu leikarar heims hafa leikið í verkinu. Frá Lawrence Olivier til Dicaprio. Þannig að það er ekki hægt að klúðra þessu.

Þetta rann vel ofan í mannskapinn.

Þau eiga svo eftir að komast að því að þetta er hrikalega erfitt verk að leika í, en það kemur með tímanum. Engin ástæða til þess að vera að núa þeim því um nasir fyrirfram.

“komdu þeim til þess að trúa á það að þau þurfi ekki að trúa – þá kemur trúin af sjálfu sér” TS Eliot

Ég er annars í ferlega góðu stuði. Enda sól fyrir utan hótelkompuna mina.

Áttaði mig á því að það er ekki hægt að opna gluggan á hótelherberginu nema smá rifu.

Það er gert til þess að businessmennirnir stökkvi ekki út um gluggana.

þriðjudagur, 19. maí 2009

Rómeo og júlía - Uppsetningardagbók

Dagur 9

Þetta var hreint ekkert að ganga með hana júlíu. Alltaf þegar ég kem með góðar hugmyndir handa henni, þá snýr hún upp á þær.

Bara svo það sé á hreinu, það er ekki mín hugmynd að konur á þýskum sviðum geti bara verið hórur eða mæður, maría móðir eða maría hóra. Það er bara þannig. og hver er ég til þess að breyta því. Ég get ekki verið original allsstaðar.

Ég stakk til dæmis upp á því að hún væri alltaf að stjúka sér, enda er hún hrein mey og hlýtur því alveg að vera að missa það. En júlíu leyst ekkert á það, og það sem verra er, hún fékk leikkonurnar sem leika móður hennar og sérstaklega þá sem leikur fóstruna, með sér í lið.

Frábært, ég er kominn með kvennahópinn upp á móti mér.

hvað er að því að júlía sé að vakna til blóma síns? Hvað er að því að vera kynvera?

Og sérstaklega þykir mér ósanngjarnt að þær skuli nota það sem röksemdafærslu að júlía sé bara 14 ára. láta mér líða eins og ég sé einhver perri.

Það vita það allir að leikkonan er mun eldri en það.

Leikhús er ekki raunveruleiki.

Bíddu bara júlía þangað til ég fer að leikstýra næturgalasenunni...

Ég var að labba í bænum í dag og rakst að nýju á stepu sem var í veislunni í gær. Ég var eiginlega búin að ákveða það að það væru fleiri fallegir hundar í St Gallen en konur, en hún gæti alveg valdið því að mér snúist hugur.

Hún sá mig ekki

mánudagur, 18. maí 2009

Rómeo og júlía - Uppsetningardagbók

Dagur 8

Ég reyndi eins lengi og ég gat, en það er bara hægt að æfa svo og svo lengi án þess að júlía komi á svið. ég komst bara ekki lengur undan því að æfa þær senur.

Vandamálið er ekki það að ég viti ekki að verkið heitir Rómeo og júlía heldur hitt, að ég skil bara ekkert í rullunni.

Og svo er helvítis vandamálið það að þó svo ég hafi beðið um ljóshærða, bláeygða, sakleysislega júlíu - og ég var mjög skýr með þetta - þá var það ignorað með öllu og þess í stað þá er ég með dökkhærða, brúneygða tilfinningabombu frá austur evrópu.

Og hvað á ég að gera með hana?

Maður hefur bara á tilfinningunni að hún muni éta Rómeó ef hún kemur einhversstaðar nálægt honum.

Ég notaði því fyrsa daginn í það að leggja fram breytingartillögur við rulluna hennar, við heldur dræmar undirtektir.

Berlínartrikkið virkar ekki á hana, kannski ég eigi að segja að ég hafi lesið þetta hjá Marx?

Note to self – skoða leikaramyndirnar ÁÐUR en þú byrjar að æfa.

Var annars í boði í kvöld þar sem allri fyrirmenn borgarinnar voru saman komnir. Það var ekkert tekið fram en augljóst var að ég var heiðursgesturinn. Sérstaklega er áhugavert að viðskiptalífið hér hafi svona brennandi áhuga á listinni og hitt, að ríku kallarnir hérna eiga afar myndarlegar dætur.

já eða hjásvæfur...

sunnudagur, 17. maí 2009

Rómeo og júlía - Uppsetningardagbók

Dagur 7

Sunnudagur. Frídagur. Hér í Sviss er þetta dagur hins veraldlega uppgjörs dulbúið sem kelvínískur helgileikur.

Finn að hér eru allir dauðhræddir við kreppuna miklu.

Ótti á götum og torgum. Enda mikið af óraunverulegum veraldlegum gæðum sem gætu tapast.

Tók mér Shakespeare frí í dag en bölvaður þrjóturinn neitar að sleppa mér. Hann er í raun eins og sníkjudýr af asbergerstofninum. Leggst á mann eins og mara og neitar að sleppa. Og gerir mann einrænan og íhugandi.

Spurningar eins og “hvað er maðurinn” koma upp þegar mig langar bara að horfa á fótbolta.

Gæti verið að í textum sínum endurspegli Shakespeare manninum, í sinni flóknustu og margbrotnustu mynd…

Eða kannski eru þeir bara rugl.

Ég trúi ekki á ástina. Sérstaklega ekki á leiksviðinu. Ástin er blekking, gríman sem fólk skellir upp fyrir framan skelfinguna sem fylgir því að vera einn.

Ég bý á hóteli.

Í eins manns herbergi.

föstudagur, 15. maí 2009

Rómeo og júlía - Uppsetningardagbók

Dagur 6

Þeir æfa á laugardögum í Sviss.

Þetta er náttúrulega skandall.

Ég sem ætlaði á náttúruminjasafnið.

Það var verið að opna sýningu um bjöllur og önnur fljúgandi skordýr. Ég upplifi skringilega tengingu við dýr.

Ég missti af sýningunni

Æfði próloginn í verkinu. Hann meikar ekkert sens.

Shakespeare segir okkur hvað muni gerast í verkinu - áður en það gerist.

Þannig ég lét þau fara með hann hratt. Sagði að það væri svona "Berlín"

Þeim finnst það spennandi.

Ég var ekkert að leiðrétta þau

Rómeo og júlía - Uppsetningardagbók

Dagur 5.

Rómeo kemur á svið. Þetta er frægasti elskandi sögunnar. þegar við hittum hann í fyrsta skipti í þessum eilífðarleik um ást hans til júlíu er hann yfir sig ástfanginn af - Rósalind.

Hann hefur gengið nætursveltur sökum ófullnægðar ástar hennar í garð. Getur hreint ekki lifað án hennar.

Svona eins og þessi

(Reyndar veit ég ekki hvort er verra. Að horfa á konurnar í salnum syngja með um eilífa ást andartaksins í neðanjarðarlestinni af slíkri innlifun, eða söngvarann sem er að velja hverja þeirra hann ætlar að ríða baksviðs á eftir)

Shakespeare lætur ástmögur sinn vera alþjáðan ást - til annarrar konu en verkið er nefnt eftir.

Ég útskýrði fyrir leikaranum að þetta væru vörusvik.

Honum fannst það áhugaverð nálgun

Rómeo og júlía - Uppsetningardagbók

Dagur 4

Ég æfði fyrstu senurnar.

Benvólíó og Montague. Þetta eru frekir karakerar. Sérstaklega Montague sem kemur varla fyrir í verkinu en heimtar samt að maður eyði tíma í að leikstýra viðkomandi.

En ég hef alltaf sagt að stærsti hlutinn við að vera leikstjóri sé að kunna nógu margar sögur til þess að segja.

Sérstaklega sögur sem hljóma eins og þær séu um eitthvað.

Og láta sem svo sé.

Benvólíó er leikinn af homma. Sá leikari heldur greinilega að verkið heiti Rómeó og Benvólíó (sem reyndar rímar). Hann er með nefið í hvers manns .... koppi.

Ég hló bara að honum

Rómeo og júlía - Uppsetningardagbók

Dagur 3

Dagur sannleikans.

Ég sagði þeim að við ætlumum að byrja á endanum og vinna okkur afturábak í gegnum verkið.

Þeim fannst það ekki góð hugmynd.

Ég sagði þeim að ég hefði lært þetta í skólanum í Berlín

þau voru impressed.

Ég líka

Byrjaði á byrjuninni.
Rómeó og júlía - uppsetningardagbók

Dagur 2

Í dag hafði mér ekert dottið í hug síðan í gær þannig við lásum verkið bara aftur.

ég laug að þeim um hvernig blóðið flaut í íslensku byltingunni og þau trúðu mér.

Ekki ég.

Þannig ég sagði þeim að vinur minn hefði hoppað út um gluggan í banka og ekki sést síðan.

Þau trúðu mér ekki.

Það gerði ég nú samt
Rómeo og Júlía - uppsetningardagbók.

Dagur 1.

Mætti illa sofinn og úrillur á fyrstu æfingu. Engin tók eftir því. Þetta var lestrarprufa á verkinu.
Ég sagði þeim svo frá mér, að ég væri fyrrverandi pólitískur listamaður sem lent hafði nýlega í byltingu (sem reyndar þeir sem fyrir henni urðu könnuðust ekki við) og af fenginni reynslu að real pólitík ætlaði ég að gerast listamaður.

Þau tóku mig alvarlega.

Ekki ég.